praktyka kliniczna
Vetknow
Wiedza jest nic nie warta,
jeśli się nią nie dzielisz.
Obrzęk płuc
Częsta przyczyna duszności psów i kotów. Nie wpadaj w panikę, naucz się go diagnozować i leczyć.
Pacjent z zaawansowaną dusznością zawsze wzbudza strach i niepewnosć u młodego lekarza. Co jest przyczyną takiego stanu ? Jakie leki podać ?
U psów i kotów częstym powodem takiego stanuj jest niewydolność serca. Są to nieprawidłowości w czynności skurczowej lub/i rozkurczowej tego narządu. Rozróżniamy zastoinową niewydolność serca ( CHF) oraz niewydolność ze zmniejszeniem objętości wyrzutowej. Dzisiaj zajmiemy się tą pierwszą, która prowadzi do powstania kradiogennego obrzęku płuc.
Jest to stan, w którym dochodzi do gromadzenia się płynu w sferach zewnątrznaczyniowych płuc, czyli w przestrzeni śródmiąższowej i pęcherzykach płucnych. Najczęściej stwierdzanymim przyczynami CHF są: przewlekła zwyrodnieniowa choroba zastawek przedsionkowo-komorowych, kardiomiopatia rozstrzeniowa i przerostowa.
Objawami klinicznymi są: przyspieszenie liczby oddechów, ziajanie, kaszel, niepokój, przyjmowanie pozycji ulgowej - odstawione łokcie na boki, wyciąganie szyi i głowy do góry. Podczas wywiadu z właścicielem należy ustalić, czy zwierzę jest/ było leczone kardiologicznie, czy szybciej męczy się podczas spacerów , czy występuje kaszel po wysiłku lub w ekscytacji.
W badaniu klinicznym swierdzamy tachykardię, obecność szmerów sercowych, zaostrzenie szmeru pęcherzykowego, często z trzeszczeniami, zasinienie lub przekrwienie błon śluzowych.
Obrzęk płuc jest ostrym stanem, zagrażającym życiu pacjenta, należy o tym poinformować właściela i przystąpić niezwłocznie do pomocy zwierzęciu !
Badania dodatkowe, które umożliwią potwierdzenie diagnozy oraz stopień zaawansowania schorzenia to: badanie radiologiczne , badanie ultrasonograficzne oraz badanie gazometryczne krwi tętniczej ( rzadko wykorzystywane, ze względu na dostępność aparatury).
RTG wykonujemy wyłącznie po stabilizacji pacjenta, manipulacje, zmiany pozycji podczas badania mogą nasilić objawy, co za tym idzie pogorszyć stan pacjenta, doprowadzając nawet do zgonu.
Radiologiczne objawy obrzęku płuc to: zacienienia w miejscu występowania wysięku, powiększenie sylwetki serca, cechy powiększonego przedsionka lewego, bronchogram powietrzny, płyn w klatce piersiowej . W USG płuc (lung ultrasound LUS ) stwierdzić można wzmożoną ilość linii B, "obraz matowego szkła", dodatkowo aechogenny płyn w klatce piersiowej. Jest to badanie dedykowane pacjentom w stanie nagłym - nie wymaga zmiany pozycji pacjenta, relatywnie szybko uzyskujemy wynik i potwierdzenie diagnozy. Sprawdzajcie kolejny artykuł VetKnow na temat AFAST i TFAST, już niedługo 🙂
W terapii obrzęku płuc kluczowe znaczenie ma: stabilizacja pacjenta. Należy wdrożyć tlenoterapię, jest ona podstawą skutecznego leczenia. Można ją prowadzić przy użyciu boksu tlenowego, maski, wąsów lub cewnika tlenowego.
Ograniczenie stresu to kolejny kluczowy moment w terapii. Jak wyżej wspomnieliśmy, należy unikać zbędnych manipulacji przy obsłudze pacjenta, umieszczamy go w klatce, odstępujemy od podawania leków doustnie, natomiast często kontrolujemy jego stan i dostosowujemy algorytm postępowania .
Farmakoterapię rozpoczynamy od leków diuretycznych - furosemid w dawce : bolus 1-8mg/kg m.c. i.v./i.m. co 1-4 godziny lub CRI 0,6 - 1 mg/kg m.c./godzinę i.v.
Niektórzy pacjenci potrzebują intensywnego leczenia początkowego - w postaci bolusów, podawanych dożylnie lub domięśniowo. Lek ten można stosować także w formie ciągłego wlewu CRI. Intensywna diureza może prowadzić do zaburzeń elektrolitowych. Należy prowadzić kontrolę stężeń : potasu, sodu ,chloru we krwi.
Zmimnimalizowanie niepokoju możemy uzyskać poprzez wprowadzenie: butorfanolu 0,2-0,3mg/kg i.m. Stosowane są też inne opioidy.
U pacjentów z obecnością płynu w jamie opłucnowej należy wykonać punkcję klatki piersiowej (torakocentezę). Przy stwierdzeniu płynu w jamie brzusznej - abdominocentezę, ale tylko w przypadku gdy płynu jest na tyle dużo, że utrudnia oddychanie (ucisk na przeponę).
Kolejną grupą leków stosowanych przy niewydolności serca są:
-leki o działaniu inotropowym dodatnim, np. pimobendan, digoksyna,
-inhibiotory konweratzy angiotensyn ACEI, np. benazepryl, enarapryl,
-leki antyarytmiczne, np. esmolol, atenolol,
-leki rozszerzające naczynia krwionośne, np. amlodypina, hydralazyna.
Preparaty te wprowadzamy po stabilizacji pacjenta i przeprowadzeniu konsultacji kardiologicznej. Wybór farmakoterapii będzie uzależniony od choroby serca, stwierdzonej w badaniu echokardiograficznym, stanu pacjenta oraz innych chorób towarzyszących.
Obrzęk płuc jest często występującą jednostką chorobową i każdy lekarz pierwszego kontaktu powinien wiedzieć, jak z takim pacjentem postępować i jak mu pomóc. Nasze działania powinny być szybkie, ale dobrze przemyślane.
Powodzenia !
Przede wszystkim spokój
Kluczowe jest zapewnienie Twojemu pacjentowi spokoju, żeby nie nasilać objawów. I tak jest już wystarczająco zestresowany.
Proste środki = duże efekty
Tlenoterapia i Furosemid to podstawa protokołów.
Kardiolog
Po ustabilizowaniu stanu, przekieruj pacjenta na konsultację do kardiologa.
