Babeszjoza
Wprowadzenie
Babeszjoza to pierwotniacza choroba odkleszczowa, wywoływana przez pasożyty z rodzaju Babesia, głównie Babesia canis. Choroba przenoszona jest przez kleszcze z rodzaju Dermacentor. Charakteryzuje się hemolizą, gorączką i możliwymi powikłaniami wielonarządowymi.
Objawy
Gorączka (często wysoka, >40°C)
Apatia, osłabienie
Bladość błon śluzowych lub zażółcenie (żółtaczka hemolityczna)
Tachykardia, przyspieszenie oddechów
Hemoglobinuria (ceglastobrązowy mocz)
Splenomegalia
Wymioty, biegunka
Objawy neurologiczne przy formach powikłanych
W skrajnych przypadkach: DIC, ostra niewydolność nerek, zapaść
Charakterystyczne cechy
Występowanie sezonowe, silnie skorelowane z aktywnością kleszczy(może występować cały rok!)
Choroba niemal wyłącznie u psów, koty rzadko ulegają zakażeniu
Typowa historia: pies po pobycie w lesie/na działce z kleszczem w ostatnich dniach
Rozpoznanie
Diagnostyka opiera się na kilku filarach:
Badania laboratoryjne:
Niedokrwistość (często normocytarna, normobarwliwa)
Trombocytopenia (bardzo częsta!)
Wzrost poziomu bilirubiny
Azotemia
Wzrost ALT, AST, czasem ALP
Hipoproteinemia, hipoalbuminemia
Rozmaz krwi:
Identyfikacja Babesia spp. w erytrocytach (najlepiej z krwi włośniczkowej)
Szybkie testy immunochromatograficzne (snapy)
PCR – metoda referencyjna do potwierdzenia i typowania szczepu
USG i RTG: pomocniczo, np. w różnicowaniu przy powikłaniach
Leczenie
Kluczowe jest wczesne wdrożenie terapii przeciwpierwotniaczej i leczenia objawowego:
Leki przeciwpierwotniacze:
Imidokarb (5–6 mg/kg s.c. lub i.m., jednorazowo lub powtórka po 14 dniach)
Leczenie wspomagające:
Płynoterapia (monitorowanie diurezy!)
Leki przeciwgorączkowe (ostrożnie z NLPZ przeciwwskazane w odwodnieniu!)
Transfuzja krwi w przypadku ciężkiej niedokrwistości
Ochrona nerek (monitoring moczu, w razie potrzeby furosemid, dopamina)
W przypadkach powikłanych:
Leczenie niewydolności nerek, DIC, zaburzeń neurologicznych – podejście objawowe
Profilaktyka i zabezpieczenie po epizodzie:
Profilaktyka przeciwkleszczowa
Edukacja właścicieli
Rokowanie
W formach niepowikłanych – dobre przy szybkim leczeniu
W formach powikłanych (np. ostra niewydolność nerek, DIC) – ostrożne do złego
Notatki praktyczne- zapamiętaj!
Trombocytopenia i hemoglobinuria to wskazówki diagnostyczne
Nie czekaj na wynik PCR – leczenie powinno być wdrożone empirycznie przy silnym podejrzeniu
Pamiętaj o możliwych reakcjach niepożądanych po podaniu imidokarbu!