Vetknow

Wymioty to powszechny problem zdrowotny, z którym mogą się spotkać zarówno psy, jak i koty. Mogą być spowodowane różnymi czynnikami, od prostych zaburzeń żołądkowo-jelitowych po poważniejsze choroby ogólnoustrojowe. Objaw ten nie powinien być lekceważony i powinno się do niego podejść wielokierunkowo.

Zaczynamy oczywiście od wywiadu i badania lekarskiego. Jest to najważniejsza część wizyty, warto poświęcić na rozmowę z właścicielem i dokładne zbadanie pacjenta odpowiednią ilość czasu.

Przyczyny wymiotów: podczas wywiadu staramy się ustalić potencjalną przyczynę problemu, najczęściej są to zmiany w diecie, wprowadzenie nowego pokarmu lub spożycie czegoś nietypowego. Duża część rozmowy powinna być skupiona na ustaleniu nawyków żywieniowych pacjenta. Wszystkie nowe dodatki, ludzkie jedzenie, czy nagła zmiana karmy mogą wywołać zaburzenia pracy przewodu pokarmowego.

Zatrucia to kolejny punkt, nasi pacjenci mogą „przypadkowo” zjeść trujące substancje, takie jak rośliny (lilie, tulipany, dracena, stokrotka i inne), toksyczne pokarmy czy środki chemiczne, co może skutkować wymiotami.

Infekcje żołądkowo-jelitowe: Bakterie, wirusy (parwowirus, koronawirus) lub pasożyty (glistnica, gardioza, tasiemczyca) mogą spowodować infekcje układu pokarmowego, które prowadzą do wymiotów. Kluczowa jest tutaj dalsza diagnostyka, testy zleca się w zależności od podejrzenia.

Obecność ciała obcego: Jeśli zwierzę zje obcy przedmiot, taki jak kawałek zabawki czy fragment kości, może to spowodować niedrożność mechaniczną całkowitą lub częściową. Niezbędne będą badania dodatkowe np. USG, RTG z użyciem kontrastu. W badaniu ultrasonograficznym widoczne będą często silnie wypełnione pętle jelit do miejsca niedrożności, za nim przewód pokarmowym, będzie próżny. Może być widoczny także cień akustyczny w miejscu występowania ciała obcego. RTG z użyciem kontrastu jest techniką pracochłonną, wymaga wykonywania zdjęć w seriach i oceny, jak przemieszcza się podany środek. Do diagnostyki kontrastowej najczęściej służy: siarczna baru ( baryt) i jomeprol (Iomeron) używany przy podejrzeniu perforacji przewodu pokarmowego.

Choroby przewlekłe i ogólnoustrojowe: Wymioty mogą być objawem poważniejszych schorzeń, takich jak enteropatie ( IBD, enteropatie białkogubne, zależne od antybiotyków, sterydów itp.), niewydolność nerek, cukrzyca, choroby tarczycy, ropomacicze lub nowotwory.

Objawy wymiotów

Wymioty mogą mieć różny wygląd, od jednorazowego odruchu do częstych i obfitych epizodów. Bardzo ważne jest odróżnienie wymiotów od ulewania. Są to dwa odrębne objawy. 

Regurgitacje, czyli ulewanie jest aktem biernym, występującym bezpośrednio po zjedzeniu pokarmu.

Wymioty są procesem aktywnym, towarzyszy im praca tłoczni brzusznej. Mogą być poprzedzone zachowaniami takimi jak mlaskanie, ślinienie, lizanie powierzchni, wokalizacja u kotów.
Zmiany w apetycie: zwierzę może wykazywać zmniejszoną chęć do jedzenia lub całkowicie odmawiać posiłków. Osłabienie, utrata wagi i odwodnienie mogą towarzyszyć wymiotom, zwłaszcza jeśli trwają przez dłuższy czas.

Badania dodatkowe

Wykonanie badań laboratoryjnych i obrazowych, takich jak analiza krwi, badanie kału czy USG jamy brzusznej, jest często niezbędne, aby zidentyfikować przyczynę wymiotów.

Badania krwi – badanie morfologiczne i biochemiczne krwi ( uwzględniające: parametry wątrobowe, nerkowe, trzustkowe, glukozę i albuminy).

USG jamy brzusznej – badanie umożliwiające stwierdzenie wielu schorzeń dotyczących jamy brzusznej. Do najczęstszych schorzeń należą: zapalenie trzustki, enteropatie, obecność ciała obcego, ropomacicze itp.

RTG – najczęściej wykorzystywane do diagnostyki obecności ciał obcych. Obecnie odchodzi się od tego badania na rzecz USG, które cechuje się większą czułością.

Endoskopia – w przypadku przewlekłych wymiotów, niepoddających się leczeniu należy skierować pacjenta na badanie endoskopowe przewodu pokarmowego, służy ono ocenie śluzówki żołądka, 12-tnichy, okrężnicy, umożliwia także pobranie wycinków do badań histopatologicznych. Badanie to wykonywane jest w znieczuleniu ogólnym.

Badanie kału – podobnie jak w przypadku biegunek u psów i kotów jedną z przyczyn mogą być pasożyty – giargioza, glistnica, tasiemczyca i inne.

Szybkie testy diagnostyczne – badania w kierunku parwowirozy, koronawirozy, giargiozy oraz zapalenia trzustki są możliwe w każdym gabinecie, dzięki dostępności szybkich testów diagnostycznych. Pamiętaj o testach na choroby zakaźne – przede wszystkim u zwierząt młodych i nieszczepionych !

Leczenie

Ważne jest, aby szybko reagować na występujące wymioty u psów i kotów w szczególności ras małych oraz zwierząt w młodym wieku. Nasilające się objawy mogą spowodować odwodnienie do wstrząsu włącznie ! (o wstrząsie tutaj)

W przypadku pojedynczych epizodów wymiotów, niektóre proste środki domowe mogą być pomocne, takie jak czasowe ograniczenie jedzenia, podawanie małych ilości wody lub lekkiej diety. Jednak jeśli wymioty utrzymują się przez dłuższy czas lub towarzyszą im inne objawy kliniczne np. silny ból brzucha, biegunka, odwodnienie, należy wprowadzić celowaną terapię.

Leczenie wymiotów można podzielić na dwie grupy :

Objawowe :  Podanie leków przeciwwymiotnych ( maropitant, ondansetron, metoklopramid), uzupełnienie utraconych płynów, oraz wprowadzenie leczenie wspomagającego układ pokarmowy np. probiotyki, leki rozkurczające, leki przeciwbólowe.

Przyczynowe:  W zależności od choroby podstawowej np. odrobaczenie w przypadku glistnicy lub usunięcie ciała obcego przy niedrożności mechanicznej.

Pamiętajcie wymioty same w sobie nie są chorobą, lecz objawem !