Nadczynność tarczycy
Wprowadzenie
Nadczynność tarczycy to najczęstsza choroba endokrynologiczna u starszych kotów (średnio >10 r.ż.). Związana jest z nadprodukcją hormonów tarczycy, głównie T₄, przez rozrost lub gruczolaka(najczęściej) tarczycy.
Objawy
🔹 Poliuria/polidypsja
🔹 Polifagia z jednoczesną utratą masy ciała
🔹 Nadpobudliwość, nerwowość, bezsenność
🔹 Wymioty, biegunka
🔹 Tachykardia, szmery sercowe, duszność
🔹 Powiększenie tarczycy (wyczuwalne jako asymetryczny guzek)
🔹 W zaawansowanych przypadkach – kardiomiopatia przerostowa wtórna
Charakterystyczne cechy
Dotyczy niemal wyłącznie kotów starszych
Często maskuje przewlekłą chorobę nerek
Może występować nadciśnienie tętnicze i przerost mięśnia sercowego
Rozpoznanie
Badania krwi:
Podwyższone całkowite T₄ (tT₄) – najczęściej wystarczające
Wątpliwe przypadki: wolny T₄ (fT₄), T₃-supresyjny test, scyntygrafia
Leukocytoza, ↑ ALP/ALT, hiperglikemia, azotemia (jeśli współistnieje PNN)
Pomiar ciśnienia:
Często stwierdzane nadciśnienie (skurczowe >160 mmHg)
Echo serca (jeśli duszność/zmiany osłuchowe) – ocena kardiomiopatii
Leczenie
Farmakologiczne:
Metimazol (TIAMAZOL): 5mg/dobę. Najczęściej w dawce podzielonej.
Monitorowanie T₄, morfologii, nerek, ciśnienia
Chirurgiczne:
Tyreoidektomia jednostronna lub obustronna
Ryzyko niedoczynności przytarczyc i nawrotu
Terapia jodem radioaktywnym:
Złoty standard, jeśli dostępna
Trwałe wyleczenie w >95% przypadków
Rokowanie
Dobre przy właściwym leczeniu
Kontrola nerek i ciśnienia kluczowa po rozpoczęciu terapii
Niektóre przypadki wymagają leczenia do końca życia, inne są w pełni wyleczalne
Notatki praktyczne- zapamiętaj!
Tiamazol Przed leczeniem zawsze oceń funkcję nerek – po normalizacji T₄ często ujawnia się PNN
Niektóre koty rozwijają nietypową postać choroby – osłabienie i brak apetytu zamiast pobudzenia
Metimazol może dawać działania niepożądane: wymioty, świąd, pancytopenię – regularna kontrola!
