praktyka kliniczna

Vetknow

Wiedza jest nic nie warta,

jeśli się nią nie dzielisz.

podstawy szczepień

Krótkie omówienie szczepień zasadniczych, bo lepiej zapobiegać niż leczyć

Psy :

Szczepienia zasadnicze to takie, które powinny być wykonywane w zalecanych odstępach u wszystkich psów, aby zapewnić ochronę przed chorobami zakaźnymi o znaczeniu globalnym. Obejmują one uodpornienie przeciwko wirusowi nosówki psów (CDV), adenowirusowi psów (CAV; typ 1. i 2.) oraz parwowirusowi psów typu 2. (CPV-2) i jego wariantom. Zależnie od sytuacji epidemiologicznej poszczególne kraje powinny rozważyć włączenie dalszych szczepień do grupy zasadniczych. Dobrym tego przykładem jest profilaktyka wścieklizny. W rejonach endemicznego występowania tej choroby wszystkie psy powinny być rutynowo szczepione ze względu na ochronę zdrowia zarówno zwierząt, jak i ludzi. W Polsce istnieje prawny obowiązek szczepienia psów przeciwko wściekliźnie, które to szczepienie jest również wymagane przy międzynarodowym obrocie tymi zwierzętami.


Szczepienia dodatkowe to takie, które stosuje się, jeżeli stopień narażenia na daną chorobę wynikający z miejsca bytowania i sposobu życia psa oraz analizy korzyści i ryzyka związanego z samym szczepieniem uzasadnia jego stosowanie – nie będą one poruszane w tym artykule.


Zwykle odporność bierna między 8 a 12 tygodniem życia obniża się do poziomu, który nie zakłóca rozwoju czynnej odporności po szczepieniu. Nie ma jednego schematu szczepień szczeniąt, który uwzględniałby wszystkie indywidualne sytuacje wahań poziomu przeciwciał matczynych. Zaleca się zatem wykonywanie pierwszego szczepienia zasadniczego w wieku 6-8 tygodni, a następnie powtarzanie go co 2-4 tygodnie do wieku 16 tygodni lub późniejszego.


Integralnym elementem szczepień zasadniczych u szczenięcia jest podanie dawki przypominającej, tradycyjnie w wieku 12 miesięcy albo po 12 miesiącach od ostatniego szczepienia. Głównym celem tego szczepienia jest zapewnienie skutecznej ochrony tym psom, które mogły nie zareagować właściwie na poprzednie dawki szczepionki. Psy, które zareagowały właściwie na szczepienie przeciwko chorobom zasadniczym żywym atenuowanym zarazkiem zachowują trwałą odporność (pamięć immunologiczną) przez wiele lat bez doszczepiania. Zatem, po doszczepieniu w wieku 26 lub 52 tygodni, kolejne dawki szczepionki podawane są w odstępach trzech lat lub dłuższych. Wyjątkiem jest szczepienie przeciwko wściekliźnie. W pierwszej kolejności należy brać pod uwagę regulacje urzędowe, które w Polsce określają okres między szczepieniami jako 1 rok, pomimo zaleceń producentów szczepionek zalecających okres do 3 lat między szczepieniami przypominającymi.


Koty :

Szczepienia zasadnicze to te, które chronią przed panleukopenią kotów (FPV), herpeswirusem kotów typu 1 (FHV-1) i kaliciwirusem kotów (FCV). Szczególnym przykładem szczepienia, które można zaliczyć do zasadniczych tylko w niektórych krajach jest immunoprofilaktyka wścieklizny. W rejonach gdzie wścieklizna występuje endemicznie VGG (Vaccination Guidelines Group) zaleca, aby wszystkie koty podlegały rutynowym szczepieniom ze względu na ochronę zdrowia zarówno zwierząt, jak i ludzi.


W niektórych krajach istnieje prawny nakaz szczepienia zwierząt towarzyszących przeciwko wściekliźnie, chociaż często nie odnosi się to do kotów- W tym w Polsce(poza nielicznymi wyjątkami). Szczepienie to jest również wymagane przy przemieszczaniu zwierząt pomiędzy krajami. VGG rekomenduje, aby koty w wysokim stopniu narażone na kontakt z FHV-1/FCV były szczepione corocznie. Przez niski stopień narażenia należy rozumieć pojedynczego osobnika niewychodzącego na dwór i nigdy nieprzebywającego w hotelach dla zwierząt. Wysoki stopień narażenia pojawia się, gdy kot przebywa w hotelach dla zwierząt albo bytuje z kilkoma innymi osobnikami lub swobodnie wychodzi na dwór. Ponadto należy rozważnie wybierać moment immunizacji, ponieważ najsilniejsza ochrona utrzymuje się przez 3 miesiące po zaszczepieniu.


Rekomendacje VGG dotyczące szczepień zasadniczych dla kociąt są zgodne z tymi dla szczeniąt: pierwsze szczepienie w wieku 6-8 tygodni i kolejne co 2-4 tygodnie aż do uzyskania wieku minimum 16 tygodni. Tak więc liczba powtórzeń szczepień zasadniczych u kocięcia będzie zależeć od wieku, w którym wykonano pierwsze szczepienie oraz wybranego czasu trwania przerw między szczepieniami. Integralnym elementem szczepień zasadniczych kociąt jest podanie dawki przypominającej, tradycyjnie w wieku 12 miesięcy albo po roku od ostatniego szczepienia.

W odniesieniu do szczepień zasadniczych, po doszczepieniu w wieku pół roku kolejna dawka przypominająca powinna być podana nie wcześniej niż po trzech latach (w przypadku kotów z grupy niskiego ryzyka)


Poniżej tabela przedstawiająca przykładowy schemat szczepień zasadniczych :

 

Wiek pierwszego szczepienia

Dobierz odpowiedni program na podstawie wieku pierwszego odbytego szczepienia

Ryzyko immunologiczne

Dobierać odpowiedni czas kolejnych dawek na podstawie oszacowanego ryzyka

Wścieklizna

Przede wszystkim przepisy krajowe.