SÓL KUCHENNA
Substancja czynna:
Chlorek sodu
Toksyczna dla:
Pies, Kot
Obecna w:
Sól kuchenna, masa solna, sól drogowa, woda morska itp.
Dawka toksyczna
Przy spożyciu 2-3g/kg pojawiają się objawy kliniczne, 4g/kg uznawane jest za dawkę śmiertelną.
Objawy pojawiają się przy stężeniu sodu w surowicy na poziomie >170mEq/L, ostrzejsze przy >180mEq/L
Objawy kliniczne:
Pojawiają się juz po 30 minutach od spożycia, uzależnione są od spożytej ilości, dostępności wody pitnej, ilości czasu od spożycia oraz chorób podstawowych pacjenta.
Najczęstszymi objawami są: biegunka, wymioty, niechęć do jedzenia.
Mogą rozwinąć się w prezentację neurologiczną: niezborność, drżenia, ataki padaczkowe i śpiączka.
W badaniu lekarskim można stwierdzić: objawy odwodnienia pomimo hiperwolemii, hipertermię, tachykardię, przyspieszenie oddechów lub pojawienie się arytmii
Objawy w badaniach dodatkowych:
Podwyższenie poziomu sodu w surowicy.
Morfologia, biochemia, badanie moczu – w celu wykluczenia innych chorób(jeśli nie ma pewności z wywiadu).
Leczenie
Dekontaminacja żołądka w ciągu 1-2 godzin u pacjentów bezobjawowych.
Płukanie żołądka może być przeprowadzone u pacjentów objawowych, szczególnie jeśli podejrzewamy resztki materiału w żołądku np. masy solnej.
Pacjenci bezobjawowi powinni być poddaniu 8 godzinnej obserwacji w klinice, z pomiarem poziomu sodu w surowicy co 4 godziny. Jeśli będzie w normie po 8 godzinach – dalsza obserwacja w warunkach domowych.
Pacjenci objawowi powinni być poddani hospitalizacji do momentu normalizacji poziomu sodu w surowicy i wycofania się objawów.
W ostrych przypadkach można użyć płynów krystaloidowych do korekty odwodnienia.
NALEŻY UNIKAĆ NAGŁEGO OBNIŻENIA POZIOMU SODU W SUROWICY, SZCZEGÓLNIE W PRZYPADKACH PRZEWLEKŁYCH
Wtedy należy podawać płyny izoosmotyczne w stusunku do pacjenta(poziom sodu) tj.
Obliczyć różnicę w zawartości Na pomiędzy podawanym płynem i surowicą pacjenta.
Wyrównać za pomocą hipertonicznego roztworu chlorku sodu dodanego do płynu:
23,4% NaCl ma 4mEq sodu na 1ml
7,5% NaCl ma 1,3mEq sodu na 1ml
Wyrównanie deficytu wody= (0,6* masa ciała w kg) * [(obecny poziom Na w surowicy/pożądany poziom)-1] – uzupełniać również powoli.
Nie ma specyficznej odtrutki.
Leczenie objawowe : przeciwymiotne, przeciwdrgawkowe, ewentualnie furosemid.
Rokowanie
Przy ostrym narażeniu z łagodnymi objawami rokowanie jest dobre, ostrożne w zależności od nasilenia objawów i poziomu sodu w surowicy.
